จริงๆแล้ว Linux เป็นชื่อของระบบปฏิบัติการตัวหนึ่งที่มีความคล้าย Unix (Unix-like) บลาๆ... เพียงแค่จั่วหัวมาอย่างนี้ คนที่กำลังงงอยู่แล้วบางคนอาจจะยิ่ง งง หนักกว่าเดิมก็ได้ ต้องเข้าใจก่อนว่าระบบปฏิบัติการ หรือ Operating Systems (OS) คืออะไร มีหน้าที่ยังไง ระบบปฏิบัติการเป็นซอฟแวร์ที่ทำหน้าที่เป็นตัวกลาง ระหว่างฮาร์ดแวร์ และซอฟแวร์ประยุกต์อื่นๆ OS มีหน้าที่หลักๆ คือ การจัดสรรทรัพยากรภายในเครื่องคอมพิวเตอร์เพื่อให้บริการซอฟแวร์ประยุกต์ อื่นๆ และจัดเก็บข้อมูลจากฮาร์ดแวร์ OS ที่ทุกคนคุ้นหูคุ้นตากันดีก็อย่างเช่น Microsoft Windows ของบริษัท Microsoft เป็นต้น
ในอดีตกาลประมาณช่วงทศวรรษที่ 60 สถาบันเทคโนโลยีแมสซาชูเซตส์ หรือเรียกกันย่อๆว่า MIT รวมทั้ง AT&T Bell Labs และบริษัท General Electric ได้ร่วมมือกันวิจัยระบบปฏิบัติการที่ชื่อ Multics (ย่อมาจาก Multiplexed Information and Computing Service) โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อทำงานบนเครื่องเมนเฟรมรุ่น GE-645 แต่ภายหลัง AT&T ได้ถอนตัวจากโครงการนี้ Ken Thomson ซึ่งเป็นหนึ่งในทีมพัฒนาในขณะนั้น ได้เขียนเกมส์บนเครื่อง GE-645 ชื่อว่าเกมส์ Space Travel และพบปัญหาว่าเกมส์ทำงานได้ช้ากว่าที่ควร เขาจึงย้ายมาเขียนเกมส์บนเครื่อง PDP-7 ของบริษัท DEC แทนด้วยภาษาแอสเซมบลี โดยความช่วยเหลือของ Dennis Ritchie ประสบการณ์เหล่านี้ทำให้ Thomson หันมาพัฒนาระบบปฏิบัติการบนเครื่อง PDP-7 ซึ่งระบบปฏิบัติการนี้ชื่อว่า UNICS (ย่อมาจาก Uniplexed Information and Computing System) เนื่องจากการออกเสียงสามารถสะกดได้หลายแบบ และพบปัญหาชื่อใกล้เคียงกับ Multics ภายหลังจึงเปลี่ยนเป็น Unix (ยูนิกซ์) ด้วยประการฉะนี้
Linux หรือ GNU/Linux เป็นระบบปฏิบัติการที่นิยมตัวหนึ่งในฐานะซอฟแวร์เสรีหรือซอฟแวร์โอเพนซอร์ส Linux มีลักษณะคล้ายระบบปฏิบัติการ Unix โดยมี Linux Kernel เป็นศูนย์กลางการทำงานร่วมกับไลบราลีและเครื่องมืออื่นๆ เริ่มแรกของของลินุกซ์พัฒนาและใช้งานในเฉพาะกลุ่มผู้ที่สนใจ ซึ่งในปัจจุบันลินุกซ์ได้รับความนิยมเนื่องมาจากระบบการทำงานที่เป็นอิสระ ปลอดภัย เชื่อถือได้ และราคาต่ำ จึงได้มีการพัฒนาจากองค์กรต่าง ๆ เช่น ไอบีเอ็ม ฮิวเลตต์-แพกการ์ด และ โนเวลล์ ใช้สำหรับในระบบเซิร์ฟเวอร์และพีซี เริ่มแรกลินุกซ์พัฒนาสำหรับใช้กับเครื่อง อินเทล 386 ไมโครโพรเซสเซอร์ หลังจากที่ได้รับความนิยมปัจจุบัน ลินุกซ์ได้พัฒนารับรองการใช้งานของระบบสถาปัตยกรรมคอมพิวเตอร์ในระบบต่าง ๆ รวมถึงในโทรศัพท์มือถือ และกล้องวีดีโอ ลินุกซ์มีสัญญาอนุญาตแบบ GPL ซึ่งเป็นสัญญาอนุญาตที่กำหนดให้ผู้ที่นำโค้ดไปใช้ต้องใช้สัญญาอนุญาตแบบเดิม ต่อคือใช้สัญญาอนุญาต GPL เช่นเดียวกัน ซึ่งลักษณะสัญญาอนุญาตแบบนี้เรียกว่า copyleft นั่นเอง
ผู้เริ่มพัฒนาลินุกซ์เป็นคนแรก คือ ลินุส โตร์วัลดส์ (Linus Torvalds) ชาวฟินแลนด์ เมื่อสมัยที่เขายังเป็นนักศึกษาคอมพิวเตอร์ ที่มหาวิทยาลัยเฮลซิงกิ ปี พ.ศ. 2526 ริชาร์ด สตอลแมน (Richard Stallman) ได้ก่อตั้งโครงการกนูขึ้น จุดมุ่งหมายโครงการ GNU คือ ต้องการพัฒนาระบบปฏิบัติการคล้ายยูนิกซ์ที่เป็นซอฟต์แวร์เสรีทั้งระบบ ราวช่วงพ.ศ. 2533 โครงการ GNU มีส่วนโปรแกรมที่จำเป็นสำหรับระบบปฏิบัติการเกือบครบทั้งหมด ได้แก่ คลังโปรแกรม คอมไพเลอร์ โปรแกรมแก้ไขข้อความ และ Unix Shell ซึ่งขาดแต่เพียงเคอร์เนลเท่านั้น ในพ.ศ. 2533 โครงการ GNU ได้พัฒนาเคอร์เนลชื่อ Hurd เพื่อใช้ในระบบ GNU ซึ่งในขณะนั้นมีปัญหาเกี่ยวกับความเร็วในการประมวลผล
ในพ.ศ. 2534 โตร์วัลดส์เริ่มโครงการพัฒนาเคอร์เนล ขณะศึกษาในมหาวิทยาลัยแล้ว โดยอาศัย Minix ซึ่งเป็นระบบที่คล้ายกับ Unix ซึ่งมากับหนังสือเรื่องการออกแบบระบบปฏิบัติการ มาเป็นเป็นต้นแบบในการเขียนขึ้นมาใหม่โดย Torvalds เขาพัฒนาโดยใช้ IA-32 assembler และภาษาซี คอมไพล์เป็นไฟล์ไบนารี่และบูทจากแผ่นฟลอปปี้ดิสก์ เขาได้พัฒนามาเรื่อยๆจนกระทั่งสามารถบูทตัวเองได้ (กล่าวคือสามารถคอมไพล์ภายใน linuxได้เลย) และในปัจจุบันมีนักพัฒนาจากพันกว่าคนทั่วโลกได้เข้ามามีส่วนรวมในการพัฒนา โครงการ Eric S. Raymond ได้ศีกษากระบวนการพัฒนาดังกล่าวและเขียนบทความเรื่อง The Cathedral and the Bazaar
ในรุ่น 0.01 นี้ถือว่ามีเครื่องมือที่เพียงพอสำหรับระบบ POSIX ที่ใช้เรียก linux ที่รันกับ GNU Bash Shell และมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องและอย่างรวดเร็ว โตร์วัลดส์ยังคงมุ่งมั่นพัฒนาระบบต่อไป ซึ่งต่อมาก็สามารถรันบน X Window System และมีการเลือกนกเพนกวินที่ชื่อ Tux ให้เป็นตัวนำโชคหรือ Mascot ของระบบ linux นั่นเอง ยิงฟันยิ้ม
การใช้งาน
การ ใช้งานดั้งเดิมของ linux คือ ใช้เป็นระบบปฏิบัติการสำหรับเครื่องเซิร์ฟเวอร์ แต่จากราคาที่ต่ำ ความยืดหยุ่น พื้นฐานจากยูนิกซ์ ทำให้ linuxเหมาะกับงานหลาย ๆ ประเภท linux ถือเป็นส่วนสำคัญของซอฟต์แวร์เซิร์ฟเวอร์ที่เรียกว่า LAMP ย่อมาจาก Linux, Apache, MySQL, Perl/PHP/Python ซึ่งเป็นที่นิยมใช้เป็นเว็บเซิร์ฟเวอร์ และพบมากสุดระบบหนึ่ง ตัวอย่างซอฟต์แวร์ซึ่งพัฒนาสำหรับระบบนี้คือ media wiki ซอฟต์แวร์สำหรับวิกิพีเดีย
เนื่องจากราคาที่ต่ำและการปรับแต่งได้ หลากหลาย linux ถูกนำมาใช้ในระบบฝังตัว (Embeded linux) เช่นเครื่องรับสัญญาณโทรทัศน์ โทรศัพท์มือถือ และอุปกรณ์พกพาต่าง ๆ linux เป็นคู่แข่งที่สำคัญของ ซิมเบียนโอเอส (Symbian OS) ซึ่งใช้ในโทรศัพท์มือถือจำนวนมาก และใช้แทนวินโดวส์ซีอี และปาล์มโอเอส บนเครื่องคอมพิวเตอร์พกพา เครื่องบันทึกวีดิโอก็ใช้ linux ที่ดัดแปลงเป็นพิเศษ ไฟร์วอลล์และเราเตอร์หลายรุ่น เช่นของ Linksys ใช้ linux และขีดความสามารถเรื่องทางเครือข่ายของมัน
ระยะ หลังมีการใช้ linux เป็นระบบปฏิบัติการของซูเปอร์คอมพิวเตอร์มากขึ้น ในรายชื่อซูเปอร์คอมพิวเตอร์ TOP500 ของเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. 2548 เครื่องซูเปอร์คอมพิวเตอร์ที่เร็วที่สุดสองอันดับแรกใช้ linux และจาก 500 ระบบ มีถึง 371 ระบบ (คิดเป็น 74.2%) ให้ linux แบบใดแบบหนึ่ง
เครื่องเล่น เกม โซนี่ เพลย์สเตชัน 3 ที่ออกในปี พ.ศ. 2549 รัน linux โซนียังได้ปล่อย PS2 Linux สำหรับใช้กับเพลย์สเตชัน 2 อีกด้วย ผู้พัฒนาเกมอย่าง Atari และ id Software ก็เคยออกซอฟต์แวร์เกมบน linux มาแล้ว ยิ้มเท่ห์
การติดตั้ง
การ ติดตั้งโดยทั่วไป จะติดตั้งผ่านซีดีที่มีโปรแกรมบรรจุอยู่ในแผ่นซึ่งแผ่นซีดีนั้นสามารถหามา ได้หลายวิธี เช่นสามารถเบิร์นได้จาก ISO image ที่ดาวน์โหลดจากอินเทอร์เน็ต หรือสามารถหาซื้อซีดีได้ในราคาถูกโดยอาจจะซื้อรวมหรือแยกพร้อมกับคู่มือ เนื่องจากสัญญาอนุญาตของโปรแกรมเป็นแบบ GPL linux จากผู้จัดทำบางตัวเช่น เดเบียน (Debian) สามารถติดตั้งได้จากโปรแกรมขนาดเล็กผ่านฟลอปปีดิสก์ ซึ่งเมื่อติดตั้งส่วนหนึ่งสำเร็จ ตัวโปรแกรมของมันเองจะดาวน์โหลดส่วนอื่นเพิ่มขึ้นมาผ่านทางอินเทอร์เน็ต หรือสำหรับบางตัวเช่นอูบุนตุ สามารถทำงานได้ผ่านซีดีโดยติดตั้งในแรมในช่วงที่เปิดเครื่อง
การ ทำงานของ linux สามารถติดตั้งได้ในเครื่องเซิร์ฟเวอร์หรือเครื่องคอมพิวเตอร์ที่มีสมรรถนะ สูง จนถึงเครื่องที่สมรรถนะต่ำ ที่ไม่มีฮาร์ดไดรฟ์หรือมีแรมน้อยโดยทำงานเป็นเครื่องไคลเอนต์โดยที่เครื่อง ไคลเอนต์ สามารถบูตและเรียกใช้งานโปรแกรมต่างๆผ่านทางเน็ตเวิร์กจากเครื่องเทอร์มินอ ลเซิร์ฟเวอร์ ซึ่งวิธีการนี้ยังคงช่วยให้ประหยัดเวลาในการติดตั้งโปรแกรม เพราะติดตั้งเพียงเครื่องเดียวที่เทอร์มินอลเซิร์ฟเวอร์ รวมถึงราคาของเครื่องไคลเอนต์ที่ไม่จำเป็นต้องมีสมรรถภาพสูงซึ่งมีราคาถูก กว่าเครื่องทั่วไป
Linux Distro
Linux Distro มาจากคำว่า Linux Distribution เป็น linux ที่ถูกสร้างมาจากผู้ผลิตในแต่ละค่าย ซึ่งในแต่ละ distro ก็จะมีองค์ประกอบหลักๆคือ linux kernel, GNU library, กราฟฟิกจาก x-window system และ โปรแกรมประยุกต์ต่างๆที่ผู้ผลิตใส่เข้าไป ในโลกใบนี้มี linux distro อยู่เป็นจำนวนมาก ซึ่งในแต่ละค่ายก็มีจุดเด่นและเอกลักษณ์เฉพาะตัวแตกต่างกันไป ซึ่งจะเลือกใช้ตัวใดนั้นก็ขึ้นอยู่กับลักษณะการใช้งานและความพึงพอใจของผู้ ใช้ด้วยครับ เราสามารถดูการจัดอันดับและข่าวสารของ linux แต่ละ distro ได้ที่ http://www.distrowatch.com ยิงฟันยิ้ม
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น